سؤال: احادیثی از حضرت امیر و حضرت رسول در مورد کمک به مسلمان ذکرکنید؛‌ در حدیثی شنیدم حضرت امیر می فرماید اگر زنی مسلمان که در حمایت حکومت مسلمانان است فردی بشنود زینتی از او را به زور گرفتن و دق کند او را مذمت نمکنید... درست است ویا حضرت رسول فرموده هرکس صدای کمک طلبیدن مسلمانی را بشنود وکمک نکند مسلمان نیست؛‌ متن کامل این دو حدیث و منبع آن را ذکر کنید.

پاسخ

در باره كمك به هم نوعان و بخصوص كمك به ظلمي كه به مسلمانان مي شود، ‌روايات فراواني وجود دارد كه در اين نوشتار فقط به چند نمونه اشاره مي شود.

امام صادق فرمود: رسول خدا فرمود:

«مَنْ أَصْبَحَ لَا يَهْتَمُّ بِأُمُورِ الْمُسْلِمِينَ فَلَيْسَ‏ بِمُسْلِمٍ‏»[1]

« هر كه صبح كند و بامور مسلمين همت نگمارد مسلمان‏ نيست».

امام صادق فرمود: رسول خدا فرمود:

«مَنْ أَصْبَحَ لَا يَهْتَمُّ بِأُمُورِ الْمُسْلِمِينَ فَلَيْسَ مِنْهُمْ وَ مَنْ سَمِعَ رَجُلًا يُنَادِي يَا لَلْمُسْلِمِينَ فَلَمْ يُجِبْهُ فَلَيْسَ بِمُسْلِمٍ»[2]

« هر كه صبح كند و بامور مسلمين همت نگمارد. از آنها نيست، و هر كه بشنود مردى فرياد مي زند: مسلمان ها بدادم برسيد و جوابش نگويد مسلمان نيست».

امام صادق فرمود: رسول خدا فرمود:

«الْخَلْقُ عِيَالُ اللَّهِ فَأَحَبُّ الْخَلْقِ إِلَى اللَّهِ مَنْ نَفَعَ عِيَالَ اللَّهِ وَ أَدْخَلَ عَلَى أَهْلِ بَيْتٍ سُرُوراً»[3]

« مخلوق عيال خدا هستند و محبوبترين آنها نزد خدا كسى است كه بعيال خدا سود دهد، و بخانواده‏ئى شادى رساند».

امام صادق فرمود:

«سُئِلَ رَسُولُ اللَّهِ ص مَنْ أَحَبُّ النَّاسِ إِلَى اللَّهِ قَالَ أَنْفَعُ النَّاسِ لِلنَّاسِ»[4]

«از رسول خدا صلى اللَّه عليه و آله سؤال شد محبوبترين مردم نزد خدا كيست؟ فرمود: كسى كه سودش بمردم بيشتر باشد».

امام سجاد فرمود: رسولخدا فرمود:

«مَنْ رَدَّ عَنْ قَوْمٍ مِنَ الْمُسْلِمِينَ عَادِيَةَ [مَاءٍ] أَوْ نَارٍ أُوجِبَتْ لَهُ الْجَنَّةُ»[5]

« هر كس تجاوز آب يا آتشى را از گروهى از مسلمين بگرداند، بهشت برايش واجب گردد».

امير مومنان در نهج البلاغه مي فرمايند:

«وَ لَقَدْ بَلَغَنِي أَنَّ الرَّجُلَ مِنْهُمْ كَانَ يَدْخُلُ عَلَى الْمَرْأَةِ الْمُسْلِمَةِ وَ الْأُخْرَى الْمُعَاهِدَةِ فَيَنْتَزِعُ حِجْلَهَا وَ قُلُبَهَا وَ قَلَائِدَهَا وَ رُعُثَهَا مَا تَمْتَنِعُ مِنْهُ إِلَّا بِالاسْتِرْجَاعِ وَ الِاسْتِرْحَامِ ثُمَّ انْصَرَفُوا وَافِرِينَ  مَا نَالَ رَجُلًا مِنْهُمْ كَلْمٌ  وَ لَا أُرِيقَ لَهُمْ دَمٌ فَلَوْ أَنَّ امْرَأً مُسْلِماً مَاتَ‏ مِنْ‏ بَعْدِ هَذَا أَسَفاً مَا كَانَ بِهِ مَلُوماً بَلْ كَانَ بِهِ عِنْدِي جَدِيرا»[6]

«به من خبر رسيده مهاجمى از آنان بر زن‏ مسلمان و نيز زنى كه در پناه اسلام است تاخته و خلخال‏ و دستبند و گردنبند و گوشواره او را به يغما برده، و آن بينوا در برابر آن غارتگر جز كلمه استرجاع و طلب دلسوزى راهى نداشته، آن گاه اين غارتگران با غنيمت بسيار بازگشته،در حالى كه يك نفر از آنها زخمى نشده. و احدى از آنان به قتل نرسيده. اگر بعد از اين حادثه مسلمانى از غصّه بميرد جاى ملامت نيست، بلكه مرگ او در نظر من شايسته است».

=========== 

پاورقی‌ها

[1] كلينى، محمد بن يعقوب، الكافي (ط - الإسلامية) - تهران، چاپ: چهارم، 1407 ق، ج‏2 ، ص163،‌حديث1.

[2] . همان، ‌حديث5.

[3] . همان، ‌حديث6.

[4] . همان، حديث7.

[5] . همان، حديث8.

[6] . شريف الرضي، محمد بن حسين، نهج البلاغة، ترجمه: حسين انصاريان، قم، دار العرفان، چاپ اول، 1388ه.ش،‌ص25،‌خطبه 27.