سؤال: آیا سند دعاهائیکه هر روز ماه رمضان خوانده می‌شود، معتبراست؟

پاسخ اجمالي:

این دعاها را سید ابن طاووس در ذيل اعمال هر روز ماه رمضان به طور جداگانه آورده است و کفعمی و علامه مجلسی این دعاها را یکجا از ابن عباس از رسول خدا –صلی الله علیه و آله و سلم- نقل می‌کند؛ از آنجا كه كتاب هاي سيد بن طاووس و كفعمي از اعتبار بالايي برخوردارند، مي‌توان اين دعاها را خواند؛‌ ولي در هيچ كدام از اين كتاب ها سلسله سند نقل نشده است.

پاسخ تفصيلي:

این دعاها را سید ابن طاووس در ذيل اعمال مستحبي هر روز ماه رمضان به طور جداگانه و هر دعا را در ذیل اعمال هر روز و با عنوان دعای ديگري براي این روز، آورده است؛[1] کفعمی در کتاب البلد  الامین و الدرع الحصین[2] و کتاب المصباح (جنه الامان الواقیه)[3] می نویسد: مستحب است در هر روز از ماه مبارک رمضان این دعاها هر روز دعای خاص خودش خوانده شود که در کتاب ذخیره از ابن عباس از رسول خدا –صلی الله علیه و آله سلم- نقل شده است، بعد کل دعاهای سی روز را یکجا نقل می کند.

علامه مجلسی هم در زاد المعاد می نویسد: اما دعای روزهای ماه رمضان، از ابن عباس از رسول خدا –صلی الله علیه و آله و سلم- برای هر روز از روزهای ماه مبارک رمضان فضائل زیادی ذکر شده است و برای هر روز دعای مخصوصی ذکر هست که پاداش فراوانی برای این دعاها وجود دارد و سپس دعاها را یکجا می آورد و از ذکر فضیلت ها خود داری می کند.[4]

با توجه به اينكه كتاب هاي سيد ابن طاووس و كفعمي از اعتبار بالايي برخوردارند،‌ مي توان اين دعاها را خواند؛‌ ولي بايد اين نكته را نيز يادآور شدكه در هيچ كدام از اين كتاب ها سلسله سندي براي اين دعاها نيامده است و كفعمي فقط  گفته است در كتاب الذخيره اين دعاها آمده است و علامه مجلسي نيز علاوه بر اينكه از آوردن كل روايت و فضيلت هايي كه اين دعاها دارند، ‌از ذكر سلسله سند خودداري مي كند.

بنابراين اگر بخواهيم با معيارهاي روايت شناسي بررسي كنيم، ‌اين دعاها سند ندارند و اما اگر بخواهيم آمدن اين دعاها را در كتاب معتبر و دست اول دليل بر اين بدانيم كه سند داشته اند و ذكر نشده است با توجه به اينكه كفعمي مي گويد من از كتاب هاي مورد اعتماد اين دعاها را آورده ام، ‌مي توانيم اين دعاها را بخوانيم و ان شاء‌الله پاداش ببريم.

[1].  ابن طاووس، على بن موسى؛  إقبال الأعمال، تهران، دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ دوم، 1409 ق،  ج‏1، ص109.

[2] . كفعمى، ابراهيم؛ البلد الأمين و الدرع الحصين، بيروت، موسسه الاعلمی للمطبوعات، چاپ اول، 1418 ق، ص219.

[3] . كفعمى، ابراهيم؛ المصباح للكفعمي (جنة الأمان الواقية)، قم، دار الرضی زاهدی، چاپ دوم، 1405 ق، ص 612.

[4] مجلسى، محمد باقر؛ زاد المعاد (مفتاح الجنان)،  بيروت، موسسه الاعلمی للمطبوعات، چاپ اول، 1423 ق، ص143.