مقدمه

برخی بر این پندارند که طبق آیات 92 سوره اسراء، 187 سوره شعراء، 44 سوره طور و 9 سوره سبأ، آسمان داراي جرمي است كه هر آن‌ ممكن است تكه‌اي از آن به ‌زمين بيفتد و این خرافه‌ای بیش نیست، زیرا آسمان جرم نیست تا تکه‌ای از آن جدا شود و بر سر مردم فرو ریزد؛ ناروایی این پندار در این است که این نگرش باید همواره در فهم معارف قرآنی مد نظر باشد که کنار هم قرار دادن آیات قرآن، روایات معتبر، توجه به معنای لغوی کلمات، مد نظر قرار دادن یافته‌های علمی، حق پذیربودن و کنار نهادن برداشت‌های شخصی، نقش اساسی در فهم معارف والای قرآن خواهد داشت؛ از این‌رو اگر به معنای کلمات استفاده شده و کاربرد آن در قرآن توجه می‌شد، کسی شگفتی‌های علمی قرآن را را خرافه نمی‌پنداشت و تصور خرافه و یا مخالف علم روز بودن برخی از شگفتی‌های قرآن از میان برداشته می‌شد.

1. آسمان دنیا و شگفتی‌ها

1-1. مفهوم شناسی آسمان

کلمه "سماء" در لغت به معناى طرف بالا است و این، مفهوم جامعى است که مصداق‌هاى مختلفى دارد، لذا در قرآن در موارد گوناگونى به کار رفته است:

الف) گاهى به "جهت بالا" در قسمت مجاور زمین اطلاق شده: «آیا ندیدى خداوند چگونه مثل زده است گفتار پاک را به درخت پاکیزه‏اى که ریشه‏ اش ثابت و شاخه‏ اش در آسمان (چند متر از سطح زمین بالاتر) است» (ابراهیم/ 24).

ب) گاه به منطقه‏ اى دورتر از سطح زمین (محل ابرها) اطلاق شده: «ما از آسمان آب پر برکتى نازل کردیم» (ق/ 9).

ج) گاه به "قشر متراکم هواى اطراف زمین" ( جوّ ) گفته شده: « ما آسمان را سقف محکم و محفوظى قرار دادیم» (انبیاء/ 32) و اینکه خدا فرمود: ما آسمان ( جو زمین ) را سقف محکمی قرار دادیم به این جهت است که جو زمین همچون سقفى بر بالاى سر ما قرار دارد و داراى آن چنان استحکامى است که کره زمین را در برابر سقوط سنگ هاى آسمانى حفظ مى‏ کند، این سنگ ها که شبانه روز، مرتبا در حوزه جاذبه زمین قرار گرفته و به سوى آن جذب مى‏ شوند، اگر این قشر هواى متراکم نبود ما مرتبا در معرض سقوط این سنگ هاى خطرناک بودیم، اما وجود این قشر، سبب مى ‏شود که سنگ ها پس از برخورد با جو زمین مشتعل و سپس خاکستر شود.

1-2. تبلور قدرت الهی در خلق اتمسفر یا جو برای امنیت زمین

قرآن چهارده قرن قبل (که علم نجوم فاصله خیلی دوری با علم نجوم فعلی داشت)، عظمت جهان هستی و کوچکی این دنیای محسوس در برابر آنچه به چشم نمی‌آید را بیان داشته است و اینکه فرموده: «آسمان را سقف محفوظی قرار دادیم»(انبیاء/ 32) ما را به یکی از خصوصیات جالب آسمان جلب نموده است که به واسطه تحقیقات و مطالعات علمی که در قرن بیستم به عمل آمده اثبات شده است.

اتمسفر یا جو، نقش اساسی در تداوم حیات بر روی زمین ایفا می نماید، هنگامی که بسیاری از شهاب سنگ‌های کوچک و بزرگ به زمین نزدیک می شوند اتمسفر زمین آنها را نابود می کند و به این ترتیب ما را از بلاها و خطرات بسیار بزرگ حفظ می نماید، کسانی که آسمان را تماشا می کنند به جنبه محافظتی اتمسفر کمتر فکر می‌کنند، آنها هرگز نمی اندیشند که اگر این ساختار وجود نداشت چه بر سَر دنیا می آمد، اگر اتمسفر یا همان جو وجود نداشت میلیون‌ها شهاب سنگ با زمین برخورد نموده و آن را غیرقابل زندگی می کردند، لایه محافظت اتمسفر به موجودات زنده این امکان را می دهد که با آرامش و اطمینان به زندگی خود ادامه دهند. مسلماً این خداوند متعال است که انسان‌ها را حفظ می‌نماید و این معجزه در قرآن توصیف شده است.

1-3. تبلور قدرت الهی در ایجاد کمر بند «ان آلن» برای امنیت زمین

علاوه بر اتمسفر، کمربند «ان آلن» که از میدان مغناطیسی زمین بوجود آمده حلقه ای محافظتی در مقابل اشعه های مضری که سیاره ما را تهدید می کنند به وجود آورده است. این تشعشعات که به طور مداوم از خورشید و ستاره های دیگر متصاعد می شوند برای موجودات زنده کشنده اند. اگر کمربند یا لایه vanalen وجود نداشت، فوران های عظیم انرژی که به وفور در خورشید صورت می گیرد، همه موجودات زنده و به طور کلی حیات را در روی زمین از بین می برد.

خارج از اتمسفر هر چه از زمین دور شویم دمای فضا سردتر و سردتر می شود. کره زمین به وسیله اتمسفر از سرمای منجمدکننده فضا که حدود270 ـ درجه می باشد محافظت می شود.

لایه مگنتوسفر که از میدان مغناطیسی زمین بوجود آمده حلقه ای محافظتی در اطراف زمین ایجاد کرده که آن را در مقابل اجرام آسمانی، اشعه های فضایی و ذرات زیان آور حفظ می نماید.

این کمربندهای محافطتی که تا هزاران کیلومتر بالاتر از زمین امتداد یافته اند؛ موجودات زنده را در برابر انرژی کشنده ای که از فضا به آنها می رسد، حفظ می نمایند.حقایق علمی مذکور نشانگر این است که زمین به طور کامل محافظت می شود، این موضوع و حفاظت شدن زمین در آیه 32 سوره انبیاء و 1400 سال پیش مشخص شده است.

دکتر هوگ رس اهمیت حلقه های وان آلن را اینچنین توضیح می دهد: زمین متراکم ترین سیاره منظومه شمسی است. این کره بزرگ که از نیکل و آهن تشکیل شده میدان مغناطیسی شدیدی ایجاد می کند. این میدان مغناطیسی، لایه محافظتی زمین در برابر تشعشات را پدید می آورد که به حلقه و آن آلن مشهور است. این لایه، زمین را در برابر بمباران تشعشعات حفظ می نماید.

بدون این لایه، ادامه حیات در روی زمین ممکن نیست. تنها سیاره ای که مانند زمین از میدان مغناطیسی برخوردار است و از نواحی صخره ای تشکیل شده سیاره مریخ است. ولی شدت و قدرت میدان مغناطیسی زمین ضعیف تر است. لایه محافظتی در برابر تشعشعات که حلقه و الن آلن نامیده می شود خاص زمین است.

براساس محاسبات انجام شده فقط انرژی آزاد شده در یکی از فوران‌ها و انفجارات خورشیدی برابر با انرژی100 صد میلیارد بمب اتمی مانند بمب منفجر شده در هیرو شیما می باشد. پنجاه و هشت ساعت پس از یک انفجار در خورشید مشاهده شد که عقربه های مغناطیسی قطب نما حرکات غیر معمولی از خود نشان می دهند و در فاصله 250 کیلومتری بالاتر از اتمسفر زمین،دمای هوا ناگهان به 2500 درجه افزایش یافت. نتیجه اینکه این سیستم حفاظتی بسیار عالی و کارآمد در بالای سطح زمین فعالیت می کند.

سیستم مذکور کره ما را احاطه کرده و آن را از خطرات و تهدیدهای خارجی حفظ می‌کند؛ دانشمندان به تازگی به این مسأله پی برده اند و این در حالی است که قرن ها پیش، قرآن کریم ما را از این مسئله آگاه کرده است که اتمسفر زمین مانند یک حلقه محافظتی عمل می کند.

2. آسمان جرم دار

2-1. مفهوم شناسی کسف

كسف بسكون سين به معنى تكّه‏ها و قطعه‏هاست و به جدا شدن قطعه‌ای از یک چیز «کسف» گفته می‌شود و اگر به خورشید گرفتگی کسوف گویند، برای این است که در ظاهر قطعه و تکه‌ای از زمین جلوی خورشید قرار می‌گیرد. (رک: مهنا، 1413ق، ج‏2، ص460. جوهرى، 1376ق، ج4، ص1421. موسى، 1410ق، ج‏2، ص 1306).

2-2. قطعه‌آسمانی همسان با علم روز

خداوند متعال پس از بيان عظمت و اعجاز قرآن، در آيات 90-94 سوره اسراء به قسمتى از بهانه‏جويى‏هاى کفار اشاره مي كند كه نشان مى‏دهد موضع اين دسته از كفار در برابر دعوت حيات‏آفرين پيامبر –صلی الله علیه و آله و سلم- جز لجاجت و عناد و طغيان و استكبار نبوده؛ چرا كه در برابر پيشنهاد منطقى پيغمبر و سند زنده‏اى كه همراه داشته، درخواست هاى نامعقولى كه مى‏كردند.

یعنی این افراد دارند لجاجت می کنند و همه این حرف‌ها بهانه است که حتی اگر رسول خدا با اذن خدا همه این کارها را بکند، باز ایمان نمی‌آورند و بر اثر همین لجاجت‌ها بود که عده‌ای حق را می‌دیدند و یقین می‌کردند که حق است و بجای ایمان آوردن، بهانه تراشی کرده و از رسول خدا می‌خواستند، از خدا بخواهد آسمان را به زمین بیاورد: «أَوْ تُسْقِطَ السَّماءَ كَما زَعَمْتَ عَلَيْنا كِسَفاً أَوْ تَأْتِيَ بِاللَّهِ وَ الْمَلائِكَةِ قَبيلاً» (سبأ / 9) (يا قطعات آسمان را آن چنان كه مى‏پندارى، بر سر ما فرود آرى؛ يا خداوند و فرشتگان را در برابر ما بياورى).

اين جمله اشاره به حكايت كلام خداست كه فرمود: «یا قطعه‌هایی از سنگ های آسمانی را بر آنها فروریزیم».

چون کفار در بهانه‌های خود به رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم- می‌گفتند، طبق گفته خودت خدا می‌تواند قطعه ای از سنگ های آسمانی را به زمین فرو ریزد، اگر می خواهی ما به تو ایمان بیاوریم، باید همین کار را بکنی و آسمان را بر سر ما قطعه قطعه فرو ريزى. (طباطبائی، 1374ش، ج13، ص281).

بنابراین مراد این است که خداوند برای عذاب افراد لجوج می‌تواند از آسمان بر آنها سنگ فرو ریزد و این به معنای فرو ریختن آسمان نیست و بیانگر این است که خداوند برای عذاب افرادی، قطعه سنگ هایی از آسمان بر سرآنها فرو می‌ریزد، یعنی چیزی از آسمان بر زمین می‌افتد نه اینکه خود آسمان برزمین بیفتد و این نه تنها با علم همسان است و بلکه افراد عادی نیز با چشم غیر مسلح فرود آمدن‌ شهاب سنگ‌ها را از سمت آسمان بارها مشاهده کرده‌اند و اگر این همه تجربه‌ها و یافته‌های علمی خرافه باشد، دیگر حقیقتی پیدا نخواهد شد.

نتیجه گیری

1. به تجربه و یافته‌های علمی‌ می‌توان ثابت کرد که قطعه‌هایی از آسمان به زمین فرو می‌ریزد و پندار خرافه این همه یافته‌ها و دیده‌های غیر قابل انکار، خود دلیل بر خرافی بودن این افراد است.
2. قرآن تصریح دارد «کسفا من السماء» یعنی قطعه‌ای که همانند شهاب سنگ‌ها و غیره جدا شده و به سمت زمین می‌آید که اگر در اثر برخورد با جو ریز و خورد نشوند، ویرانی‌های جبران ناپذیری به بار خواهند آورد.
3. زمین سقف دارد حال سقف را اتمسفر بدانیم یا جو بنامیم یا نگهدارنده؛ به هر حال زمین یک نگهدارنده‌ای دارد و خداوند می‌تواند همین نگهدارنده را از میان بردارد یا بر سر زمینیان بکوبد و آنها را از میان بردارد و این شدنی است و آیات قرآن هم به این اشاره دارند و نیازی به توجیه هم ندارند.

منابع

• قرآن کریم

1. جوهرى، اسماعيل، 1376ق، الصحاح: تاج اللغة و صحاح العربية، دار العلم للملايين، بیروت.
2. طباطبائی، محمد حسین، 1374ش، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه: محمد باقر موسوی همدانی، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ پنجم.
3. موسى، حسين، 1410ق، الإفصاح فى فقه اللغة، مكتب الاعلام الاسلامي، قم، چاپ چهارم.
4. مهنا، عبد الله على، 1413ق، لسان اللسان: تهذيب لسان العرب ، دار الكتب العلمية، بيروت.